Το «ασφαλιστικό» της εξόντωσης των ελεύθερων επαγγελματιών

Όποιος αμφιβάλλει ακόμη για τον -πολιτικό και οικονομικό- παραλογισμό του ασφαλιστικού σχεδίου Κατρούγκαλου, δεν χρειάζεται να ανατρέξει στις θέσεις των επιστημόνων – ελευθέρων επαγγελματιών, που απειλούνται με καταστροφή. Αρκεί να διαβάσει την τελευταία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής:

  • “Γιατί”, επισημαίνει η έκθεση, “πρέπει να προστατευθούν οι σημερινοί συνταξιούχοι και όσοι έχουν “ώριμα” δικαιώματα εις βάρος των σημερινών εργαζομένων που τα χρηματοδοτούν;”.
  • Ποιες, διερωτώνται οι συντάκτες της, θα είναι οι “παρενέργειες” από τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές –για τις οποίες έχουν αντιρρήσεις και οι δανειστές μας; Είναι πιθανόν, απαντά η έκθεση, αυτή η αύξηση να επιβραδύνει την επιστροφή στην ανάπτυξη και να αποτελέσει κίνητρο για την απόκρυψη αποδοχών.

Το σχέδιο της Κυβέρνησης, άρα, δεν είναι μόνο άδικο. Είναι και ατελέσφορο, διότι δεν πρόκειται για σχέδιο αναμόρφωσης του ασφαλιστικού συστήματος, αλλά για μία εσπευσμένη επιβολή δεύτερης, “κρυφής” φορολογίας που έχει διπλό στόχο: από τη μία να εξοικονομήσει πρόσκαιρα πρόσθετα έσοδα κάλυψης του δημοσιονομικού κενού (με τον ψευδεπίγραφο χαρακτηρισμό τους ως “ασφαλιστικής εισφοράς”), από την άλλη να “κλείσει το μάτι” σε εκείνους τους οποίους η σημερινή κυβέρνηση εκτιμά ως πολιτική πελατεία της. Μία μείωση των συντάξεων τώρα, έστω και μόνο για όσους έχουν συνταξιοδοτηθεί πρόωρα ή με προνομιακούς όρους, θα έχει άμεσο πολιτικό κόστος. Η επιβάρυνση του μέλλοντος των σημερινών εργαζομένων θα γίνει, αντιθέτως, αισθητή ηπιότερα –ιδίως όταν συνοδεύεται από “ταξικές” ρητορείες περί επιβάρυνσης των πλουσίων– όπου πλούσιοι λογίζονται όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα (προ φόρων και εισφορών) 30.000 ευρώ και φορούν… επώνυμη γραβάτα!

Γι’ αυτούς τους… κροίσους, η υποτιθέμενη “ταξική” προσέγγιση της Κυβέρνησης θεωρεί εύλογη μία αθροιστική επιβάρυνση φόρων και εισφορών της τάξεως του 55%, ώστε επαγγελματίας με κέρδη 30.000 να ζει με 13.500 ετησίως. Μπορεί κανείς να προβλέψει με ασφάλεια τις επιπτώσεις. Όσοι έχουν τη νεότητα και τη δυνατότητα θα μεταναστεύσουν. Πλήθος άλλων θα εξωθηθεί σε υπαλληλοποίηση ή εγκατάλειψη του επιστημονικού επαγγέλματος –στο οποίο οι απασχολούμενοι έχουν αφιερώσει χρόνια σπουδών και διαρκούς μελέτης. Και όσοι απομείνουν θα μετέλθουν κάθε μέσο να αποκρύπτουν όποιο μέρος εισοδήματος θα μπορούν, καθώς η φοροαποφυγή και η εισφοροδιαφυγή θα είναι πλέον προϋποθέσεις επιβίωσης.

Χρειάζεται, άραγε, να θυμίσει κανείς ότι η αναδιανομή εισοδήματος γίνεται δικαιοκρατικά μόνο σε κεντρικό φορολογικό επίπεδο, όπου υπολογίζεται το συνολικό εισόδημα και ο πλούτος εκάστου, και όχι εντός κάθε ασφαλιστικού ταμείου; Απαιτείται να υπενθυμίσει ότι τα ταμεία των επιστημόνων ήταν υγιή, επειδή οι επαγγελματίες έβγαιναν στη σύνταξη πολύ αργά (92.000 δίκες στα αθηναϊκά δικαστήρια έγιναν πέρυσι από δικηγόρους ηλικίας 58—75 ετών), ενώ τώρα θα ωθούνται σε αποχώρηση, επιβαρύνοντας τα Ασφαλιστικά ταμεία και ματαιώνοντας το επιδιωκόμενο εισπρακτικό αποτέλεσμα. Το πρόβλημα του νομοσχεδίου δεν είναι αριθμητικό, δεν είναι πρόβλημα συντελεστών ή ύψους των εισφορών. Είναι πρόβλημα μεθοδολογικό, δομικό. Εκλαμβάνει την κοινωνική ασφάλιση ως “δεύτερη φορολογία”, ως πηγή κάλυψης δημοσιονομικού κενού. Ζούμε δυστυχώς στην εποχή της “ασφαλιστικής φορολογίας”.

Ειδικά για τους δικηγόρους, οι πολίτες αντιλαμβάνονται άραγε ότι με την εφαρμογή των μέτρων αυτών θα κλείσουν τα γραφεία των μεσαίων-εισοδηματικά δικηγόρων και ότι αύριο δεν θα βρίσκουν ελεύθερο δικηγόρο να υπερασπιστεί τις υποθέσεις τους, αλλά μονάχα μεγάλες εταιρείες, απρόσωπες και επικεντρωμένες στα οικονομικά, οι πόρτες των οποίων θα είναι κλειστές ή θα έχουν πανάκριβο “εισιτήριο”;

Το βραχυπρόθεσμο ταμειακό ζήτημα που λόγω ασφυκτικών χρονικών πιέσεων εκ μέρους των δανειστών χρήζει άμεσης λύσης, θα μπορούσε η κυβέρνηση να το επιλύσει με συνδυασμό προσωρινών μέτρων, όπως η φορολογία ορισμένων τραπεζικών ή χρηματιστηριακών συναλλαγών. Με τον τρόπο αυτό θα υπήρχε το χρονικό περιθώριο να μελετηθεί το ζήτημα της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης σε συνεργασία με όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης προκειμένου να βρεθούν μακροπρόθεσμα βιώσιμες λύσεις, επώδυνες ίσως, αλλά δίκαιες ως προς την κατανομή των θυσιών και ενθαρρυντικές για τους σημερινούς εργαζομένους βασισμένες στην αρχή της ανταποδοτικότητας και της διαγενεακά ισότιμης μεταχείρισης των ασφαλισμένων με κριτήριο την εισφοροδοτική τους ικανότητα.

Τίποτε από αυτά δεν συμβαίνει με το προτεινόμενο σχέδιο. Το προωθούμενο ασφαλιστικό της ανασφάλειας είναι λαϊκιστικό, πρόχειρο και στρεβλό. Είναι η εύλογη κατάληξη των σχεδιασμών μιας Κυβέρνησης που επένδυσε πάνω στη ρητορική της ταξικής διαίρεσης. Όταν στρέφεις τη μία κοινωνική ομάδα απέναντι στην άλλη και στοχοποιείς τους δήθεν προνομιούχους για να αποκομίσεις βραχυπρόθεσμο εκλογικό όφελός, είναι μοιραίο ότι κάποια στιγμή η κοινωνική αυτή φόρτιση θα στραφεί εναντίον σου, ιδίως μάλιστα όταν έχουν διαψευστεί οικτρά όλες οι προεκλογικές σου εξαγγελίες. Στο όνομα των μικροπολιτικών λοιπόν σταθμίσεων, η κυβέρνηση πλήττει τους επιστήμονες διαβρώνοντας όχι μόνο τον παραγωγικό, αλλά και τον μορφωτικό ιστό της ελληνικής κοινωνίας.

*Η κα Ιωάννα Καλαντζάκου-Τσατσαρώνη είναι Δικηγόρος-Α’Αντιπρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών

Πηγή: http://www.capital.gr/arthra/3099223/-to-asfalistiko-tis-exontosis-ton-eleutheron-epaggelmation (28 Ιανουαρίου 2016)