Τι είναι οι πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα και τι ορίζει ο νόμος;

Το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότερες καταγγελίες για ανάρμοστες συμπεριφορές και σεξουαλική κακοποίηση βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Η Σοφία Μπεκατώρου ξεδίπλωσε την αρχή του κουβαριού της σεξουαλικής κακοποίησης. Η συνέχεια δόθηκε με καταγγελίες και εξομολογήσεις που σοκάρουν από ανθρώπους αναγνωρίσιμους, οι οποίοι βρίσκουν το θάρρος να μιλήσουν ανοιχτά για τις επώδυνες καταστάσεις που έχουν βιώσει στο παρελθόν. Στην ανακοίνωση που υπέγραψαν οι ηθοποιοί Τζένη Μπότση, Αγγελική Λάμπρη και Λουκία Μιχαλά, οι οποίες καταγγέλλουν τον Κώστα Σπυρόπουλο, γίνεται λόγος για “πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα”. Τι σημαίνει όμως ακριβώς αυτό και τι ορίζει ο νόμος;

Το iPop.gr επικοινώνησε με την δικηγόρο Ιωάννα Καλαντζάκου,η οποία μας εξήγησε τι ορίζει ο Ποινικός Κώδικας για τις πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα, ποιες είναι οι ποινές, αλλά και ποια είναι η διαδικασία για να καταγγείλει κανείς ένα περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης που έχει υποστεί.

Τι είναι οι γενετήσιες πράξεις και οι πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα;

Οι γενετήσιες πράξεις αφορούν τη συνουσία και την ίσης βαρύτητας με αυτήν πράξη από πλευράς προσβολής του εννόµου αγαθού της γενετήσιας ελευθερίας, όπως είναι η «παρά φύσιν» συνεύρεση, ο ετεροαυνανισµός ή πεολειξία και η αιδιολειξία ή η χρήση υποκατάστατων µέσων.

Η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας αναφέρεται σε χειρονοµίες «γενετήσιου χαρακτήρα», οι οποίες προσβάλλουν την γενετήσια αξιοπρέπεια, όπως χειρονοµίες ή θωπείες ή ψαύσεις του σώµατος, που δεν εξικνούνται σε γενετήσια πράξη.

Πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα είναι συµπεριφορές ή χειρονοµίες, οι οποίες κατά την κοινή αντίληψη υπαινίσσονται ή καταδεικνύουν ή παρωθούν σε γενετήσιες πράξεις.

Ποιες είναι οι ποινές για την κάθε περίπτωση;

Σύμφωνα με το άρθρο 336 του Ποινικού Κώδικα, «όποιος με σωματική βία ή με απειλή σοβαρού και άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας εξαναγκάζει άλλον σε επιχείρηση ή ανοχή γενετήσιας πράξης, τιμωρείται με κάθειρξη». Όταν μιλάμε για κάθειρξη, εννοούμε ότι το αδίκημα θεωρείται κακούργημα και η ποινή φυλάκισης είναι από 5 έτη και πάνω, μέχρι 20 έτη ή και ισόβια, όπου το μνημονεύει ο νόμος.

Όποιος επιχειρεί γενετήσια πράξη χωρίς τη συναίνεση του παθόντος αλλά χωρίς την απειλή σοβαρού κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας, τιμωρείται με κάθειρξη έως 10 έτη, δηλαδή είναι πάλι κακούργημα.

Αν η πράξη έγινε από δύο ή περισσότερους δράστες που ενεργούσαν από κοινού ή είχε ως συνέπεια τον θάνατο του παθόντος, επιβάλλεται κάθειρξη ισόβια ή πρόσκαιρη τουλάχιστον 15 ετών.

Όποιος με ασελγείς χειρονομίες ή προτάσεις που αφορούν ασελγείς πράξεις, προσβάλλει βάναυσα την αξιοπρέπεια άλλου στο πεδίο της γενετήσιας ζωής του, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 1 έτους ή χρηματική ποινή. Με φυλάκιση τριών μηνών μέχρι δύο ετών τιμωρείται η ίδια πράξη, αν ο παθών είναι νεότερος από 12 ετών.

Σημειώνεται ότι η τελευταία περίπτωση είναι πλημμέλημα (ποινή μέχρι 5 χρόνια) και για να ασκηθεί ποινική δίωξη, θα πρέπει να έχει προηγηθεί καταγγελία του γεγονότος (μήνυση), ενώ αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση του βιασμού (με ή άνευ χρήσης βίας, αλλά χωρίς τη συναίνεση του παθόντος), όπου η ποινική δίωξη ασκείται και αυταπάγγελτα.

Όσον αφορά την παραγραφή αυτών των αδικημάτων τι ισχύει;

Ο χρόνος παραγραφής ορίζεται στα 20 χρόνια για τα κακουργήματα, ενώ για τα πλημμελήματα είναι το ανώτερο 8ετής.

Αυτό, βέβαια, μπορεί να αλλάξει τώρα όσον αφορά τα κακουργήματα. Όπως είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης, υπάρχουν σκέψεις και γίνεται μελέτη ώστε να γίνουν κάποιες αλλαγές στον χρόνο παραγραφής και συγκεκριμένα ρύθμιση μη παραγραφής για αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης μέχρι την ενηλικίωση του θύματος.

Σημειώνεται, όμως, ότι εφόσον αυστηροποιηθεί ο νόμος, δεν μπορεί να έχει αναδρομική ισχύ, δηλαδή θα ισχύει για τα αδικήματα που θα γίνονται μετά την αλλαγή του νόμου.

Πώς μπορεί να καταγγείλει κάποιος ένα περιστατικό πράξης γενετήσιου χαρακτήρα;

Οι πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα είναι πλημμέλημα και οι επιλογές είναι οι εξής:

  • Καταγγελία του γεγονότος στην αστυνομία: Αυτό συνήθως γίνεται για να εφαρμοστεί αυτόφωρη διαδικασία, όταν δηλαδή στόχος είναι να συλληφθεί αμέσως κάποιος (εντός 48 ωρών απ’ την τέλεση της πράξης). Σε αυτή την περίπτωση, προτείνουμε στο θύμα να μην προειδοποιήσει τον θύτη ότι σκοπεύει να τον καταγγείλει στην αστυνομία.
  • Καταγγελία του γεγονότος στην εισαγγελία μέσω δικηγόρου: Δηλαδή, το θύμα θα πάει στον δικηγόρο, θα γράψει μια μήνυση, η οποία θα κατατεθεί στην εισαγγελία και στη συνέχεια, η υπόθεση θα πάρει τον δρόμο της και θα οριστεί δίκη.

Στην περίπτωση άσκησης βίας ή έλλειψης συναίνεσης, μιλάμε πλέον για κακούργημα που διώκεται και αυταπάγγελτα.

To άρθρο δημοσιεύτηκε στο ipop.gr